Dokładne ustalenie początku i lokalizacji ostrych bólów brzucha oraz możliwej przyczyny tych dolegliwości. Należy ocenić stan psychiczny i rozwój umysłowy ciężarnej, ponieważ ocena intensywności i charakteru dolegliwości w dużej mierze zależy od psychiki i inteligencji chorej.
Umiejscowienie, charakter, promieniowanie bólów brzucha. Badając chorą w ciąży obowiązuje znajomość topograficznych zmian, które dokonują się w jamie brzusznej w ciąży oraz zmian ciążowych ogólnoustrojowych. Ciężarna macica zmienia stosunki topograficzne. Znaczne przekrwienie narządów miednicy mniejszej zmienia reaktywność otrzewnej miedniczej oraz reaktywność mięśni w tej okolicy i jest przyczyną wielu chorobowych zmian naczyniowych, np. zakrzepicy żylnej.
Bóle brzucha dzielą się na trzewne i somatyczne. Bardzo pomocna w ocenie tych bólów jest podstawowa przynajmniej znajomość unerwienia somatycznego i wegetatywnego narządów i ścian jamy brzusznej. Bóle trzewne wywołane są podrażnieniem otrzewnej trzewnej, np. przez substancje chemiczne, rozciągnięciem narządów jamistych (jelita, żołądek, pęcherzyk żółciowy), drażnieniem krezki jelit. Mają one charakter kolki, o zmiennej lokalizacji i intensywności, ustępują po lekach przeciwbólowych i rozkurczowych. Nie towarzyszy im obrona i napięcie mięśniowe. Powodują stan podniecenia i pobudzenia ruchowego chorych. Chore nie potrafią dokładnie zlokalizować takich bólów w brzuchu. Jeżeli proces chorobowy przechodzi na otrzewną ścienną, obserwuje się objawy miejscowego lub rozlanego zapalenia otrzewnej (patrz dalej ? zapalenie otrzewnej). Bóle wówczas mają charakter stały, ściśle zlokalizowany, towarzyszy im obrona mięśniowa i wzmożone napięcie mięśni powłok brzucha oraz mięśni sąsiadujących z jamą brzuszną, jak mięsień zasłonowy, lędźwiowo-udowy i bocznie położonych mięśni brzucha oraz przepony. Zwykle bóle te promieniują w określonych kierunkach. Chore są cierpiące, leżą spokojnie w pozycji stałej i niekiedy przymusowej. Są to tzw. bóle somatyczne. Otrzewna miednicza unerwiona przez nerw płciowo-udowy nie daje gałązek ruchowych do mięśni przedniej i tylnej ściany brzucha. Dlatego też zapalenie otrzewnej miedniczej nie powoduje obrony i zwiększenia napięcia mięśniowego. Bodźce bólowe trzewne są przewodzone przez nerwy współczulne i przywspółczulne oraz nerw przeponowy. Bóle somatyczne są przewodzone przez nerwy rdzeniowe od Ths do S2 z otrzewnej ściennej oraz przez nerw przeponowy z przepony i narządów sąsiadujących z przeponą. Promieniowanie bólów bardzo pomaga w rozpoznaniu ostrej choroby brzucha. Promieniowanie bólu do barku sugeruje przedziurawienie wrzodu żołądka lub dwunastnicy, ropień podprzeponowy, rozlane zapalenie otrzewnej, pęknięcie śledziony itd. Tzw. pola Heada, czyli przeczulica skóry w obszarze unerwienia poszczególnych narządów, są również pomocne w lokalizacji choroby, np. przeczulica w okolicy śródbrzusza w ostrym zapaleniu trzustki. Nagłe i bardzo silne bóle występują przy perforacji narządu, w zatorze tętnicy krążkowej, tętniaku rozwarstwiającym aorty, krwotocznym zapaleniu trzustki i w niedrożności jelit z zadzierzgnięcia. Powolne narastanie bólów jest charakterystyczne dla procesu zapalnego. Ciężarną pytamy, czy ból brzucha ma charakter stały (ból otrzewnowy), czy przemijający (ból o charakterze kolki), czy nasila się przy poruszaniu, jak to ma miejsce w zapaleniu otrzewnej, czy w ciągu kilku godzin ból zmienił lokalizację, czy jest związany z oddawaniem moczu i czy towarzyszą bólom inne zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego. Dokładnie wypytujemy ciężarną, czy nie było urazu brzucha. Brak w czasie badania bólów nie wyłącza obecności ostrej choroby brzucha. Po podaniu leków przeciwbólowych, w kilka godzin po przedziurawieniu wrzodu lub wyrostka robaczkowego, zanim proces zapalny nie obejmie otrzewnej ściennej, może w ogóle nie być bólów. Trwająca dłużej niedrożność mechaniczna jelit, w okresie atonii jelit, może przebiegać bezbólowo. Zależność bólów brzucha od oddychania sugeruje podrażnienie przepony i chorobę narządów sąsiadujących z przeponą.
Brak łaknienia, nudności, wymioty. Objawy te często pojawiają się w ciąży, ale również towarzyszą ostrym chorobom narządów jamy brzusznej. Wymioty mogą być pochodzenia toksycznego (niedrożność jelit, mocznica), jak również pochodzenia odruchowego wskutek drażnienia otrzewnej ściennej lub krezki jelit. Są charakterystycznym objawem dla niedrożności odźwiernika i jelit. Ocena stosunku wymiotów do bólów brzucha jest bardzo istotna. Wymioty występujące bez bólów nie są związane z ostrą chorobą brzucha.
Rytm wypróżnień oraz oddawanie gazów. Brak stolca, zatrzymanie gazów sugeruje niedrożność jelit lub rozlane zapalenie otrzewnej (niedrożność porażenna). Biegunka występująca razem z wymiotami i bólami sugeruje ostry nieżyt żołądkowo- -jelitowy lub zatrucie pokarmowe, które jednak charakteryzuje się znacznie cięższym stanem ogólnym. Obecność krwi w stolcu świadczy o krwawieniu z jelita grubego, o nieswoistym zapaleniu jelit (proctocolitis lub choroba Leśniowskiego-Crohna).
Zaburzenia wydalania moczu (częstość oddawania moczu, bolesność, pieczenie w cewce, barwa moczu).
Podwyższona ciepłota ciała i dreszcze świadczą o procesie septycznym, dlatego też należy dokładnie wypytać o charakter gorączki i towarzyszące objawy.
Dokładny wywiad dotyczący przebytych chorób, operacji, zaburzeń miesiączkowania, zabiegów przerywania ciąży, stosowania leków antykoncepcyjnych i innych leków. Należy także zwrócić uwagę na zawód ciężarnej.